Uniknięcie ryzyka przegrzewania wymaga zastosowania odpowiednich rozwiązań na etapie projektowania budynków energooszczędnych. Jednocześnie należy  pamiętać,  że  nie  tylko  projekt,  ale i regulacja instalacji oraz zachowania użytkowników mają wpływ na wysokość temperatur wewnętrznych. Zapewnienie prawidłowego działania wszystkich wymienionych elementów pozwoli uniknąć problemu przegrzewania budynku w okresie letnim.

12.2.1. Elementy zacieniające

Po pierwsze musimy odpowiednio zastosować elementy zacieniające na oknach skierowanych na południe, wschód i zachód. Zyski cieplne od promieniowania słonecznego, korzystne w czasie zimy, w lecie są często niepożądane – zwiększają ryzyko przegrzania budynku. Dlatego aby zagwarantować odpowiedni komfort cieplny w ciągu lata należy stosować osłony przeciwsłoneczne. Rozwiązanie to nie powoduje pogorszenia jakości energetycznej budynku, a także nie zwiększa zużycia energii elektrycznej, o ile zostanie odpowiednio zaprojektowane – nie może ograniczać dostępu energii promieniowania słonecznego w okresie zimy. Skuteczność osłon zależy od ich lokalizacji. Osłony zamontowane od zewnątrz są dwukrotnie skuteczniejsze niż zamontowane od wewnątrz.

Formy osłon przeciwsłonecznych:
•      Stałe  elementy  architektoniczne  (wysunięte poza obrys budynku okapy, balkony, daszki);
•      Łamacze światła w postaci nadwieszonych nad nadprożem rusztów (skuteczne tylko na elewacjach południowych);
•      Zewnętrzne osłony przeciwsłoneczne, np. żaluzje, okiennice, markizy;
•      Wewnętrzne osłony przeciwsłoneczne;
•      Elementy zacieniające w przestrzeni międzyszybowej;
•      Odpowiednio     zaprojektowana     roślinność, drzewa i pnącza okresowo zielone (od strony południowej).

12.2.2. Użytkowanie systemu ogrzewania i wentylacji

Kolejnym ważnym elementem jest odpowiednia regulacja i użytkowanie systemu ogrzewania/wentylacji oraz jej wpływ na temperaturę wewnętrzną. Brak regulacji miejscowej w instalacji c.o. lub duża bezwładność cieplna mogą powodować przegrzewanie pomieszczeń w okresach przejściowych. Natomiast ciągła praca centrali wentylacyjnej z odzyskiem ciepła (również w okresie letnim) spowoduje niepotrzebne podgrzewanie powietrza nawiewanego. W takiej sytuacji budynek nie będzie mógł się wychłodzić podczas nocy, gdy temperatura powietrza na zewnątrz budynku jest zazwyczaj o kilka stopni niższa od temperatury powietrza wewnętrznego.
Proponowany  schemat  pracy  centrali  wentylacyjnej  nawiewno-wywiewnej  z  odzyskiem  ciepła w okresie lata zapobiegający przegrzewaniu budynku jest następujący:
•      W przypadku, gdy temperatura powietrza usuwanego z budynku przed centralą jest wyższa od 22°C i jednocześnie wyższa od temperatury powietrza zewnętrznego, sprawność odzysku ciepła wynosi 0% (powietrze nawiewane do budynku płynie przez bypass), a strumień objętościowy powietrza nawiewanego i usuwanego z budynku zostaje zwiększony o 150%.
•      W pozostałych przypadkach (temperatura powietrza zewnętrznego wyższa od temperatury powietrza usuwanego) system wentylacji mechanicznej   nawiewno-wywiewnej    działa z odzyskiem ciepła, a wielkość strumienia powietrza nawiewanego i usuwanego jest zmniejszona do 60%.

12.2.3.  Przewietrzanie nocne

Stosowanie przewietrzania nocnego może skutecznie pomóc wychładzać budynek w okresie nocnym. Przepływ powierza przez budynek jest wtedy wywołany w sposób naturalny i zależy od różnicy temperatur, prędkości wiatru oraz wielkości otworów wentylacyjnych.
Aby skorzystać z tego rozwiązania, należy w budynku energooszczędnym zastosować odpowiednią ilość otwieranych/uchylnych okien, a także otworów wentylacyjnych  (wymagana  powierzchnia  otworów to około 3% powierzchni podłogi). Dodatkowo otwory powinny być zlokalizowane w sposób umożliwiający powstanie ciągu wentylacyjnego i przewietrzanie całego budynki.

Rysunek 12.1 Idea przewietrzania nocnego budynku – w czasie  dnia  okna  pozostają  zamknięte.  Otwieramy  je  na  noc w celu odprowadzenia zysków ciepła. Intensywność przewietrzania mogą zwiększyć odpowiednio rozmieszczone otwory okienne

12.2.4.  Masa akumulacyjna

Musimy także pamiętać, że wyeksponowanie zbyt dużej masy akumulacyjnej na działanie promieniowania słonecznego będzie zwiększać ryzyko przegrzania się budynku energooszczędnego w okresie lata. Szybkie nagrzewanie się masy akumulacyjnej spowoduje, że nie będzie można wykorzystać jej do stabilizacji temperatury w okresie lata. Zakumulowane ciepło będzie oddawane do pomieszczeń, co w przypadku niewystarczającej wydajności systemu wentylacji może prowadzić do długotrwałego przegrzewania budynku oraz trudności z jego wychładzaniem.